
Burnout bij huisartsen : preventie en aanpak [printed text] / Pascale Jonckheer  , Author ; Sabine Stordeur, Author ; Guy Lebeer, Author ; Michel Roland, Author ; Jan De Schampheleire, Author ; Marianne De Troyer, Author ; Nadine Kacenelenbogen, Author ; Anne-Marie Offermans, Author ; Julien Piérart  , Author ; Laurence Kohn  , Author . - Brussels [Belgium] : KCE = Federaal Kenniscentrum voor de Gezondheidszorg = Centre Fédéral d'Expertise des Soins de Santé = Belgian Health Care Knowledge Centre, 2011 . - X, 121 p. : ill. ; A4. - ( KCE Reports A. Health Services Research (HSR); 165A) . ISSN : D/2011/10.273/53 : 0,00 Studie : 2010-17
Languages : Dutch ( nla)
Descriptors: |
Indexation 2010-17 ; Belgium ; Burnout, Professional ; Physicians, Family ; Primary Prevention ; R165 ; Secondary Prevention ; Therapeutics Classification WM 172 Anxiety. Anxiety disorders
|
Abstract: |
Hoeveel huisartsen er in België exact aan burnout lijden is niet bekend, maar het is wel zeker dat het probleem niet zeldzaam is. Huisartsen staan inderdaad vaak onder hoge werkdruk, en de patiënten zijn veeleisender geworden. Artsen zijn ook niet snel geneigd om zelf een arts te raadplegen. Burnout bij een huisarts kan bovendien onrechtstreeks de gezondheid van zijn patiënten aantasten.
Het Federaal Kenniscentrum voor de Gezondheidszorg (KCE) stelde samen met onderzoekers van de ULB en de VUB een lijst met actiepunten op voor een globale aanpak van het probleem, die door alle betrokken actoren werd gevalideerd. Zo zou de huisarts zelf een arts moeten hebben, of de mogelijkheid hebben om zich aan te sluiten bij een programma voor gezondheidspreventie, te vergelijken met het model van de arbeidsgeneeskunde. Andere maatregelen hebben oa. betrekking op een betere sociale bescherming, het zelf meer controle krijgen over de beroepsactiviteiten, het krijgen van meer erkenning en het vermijden van overbelasting. |
Contents note: |
AFKORTINGENLIJST 5 -- 1 INLEIDING 7 -- 2 DOELSTELLING VAN HET ONDERZOEK 9 -- 3 ONDERZOEKSFASES EN METHODEN 9 -- 4 DEFINITIE VAN BURNOUT 11 -- 5 OVERZICHT VAN DE WETENSCHAPPELIJKE LITERATUUR: FACTOREN DIE -- SAMENHANGEN MET BURNOUT BIJ HUISARTSEN EN GEPUBLICEERDE -- ERVARINGEN MET PREVENTIE OF AANPAK 13 -- 5.1 DOELSTELLINGEN VAN DE WETENSCHAPPELIJKE LITERATUUR 13 -- 5.2 METHODOLOGIE VAN HET LITERATUURONDERZOEK 13 -- 5.2.1 Geraadpleegde databases 13 -- 5.2.2 Onderzoeksstrategieën 13 -- 5.2.3 Inclusie- en exclusiecriteria 13 -- 5.2.4 Selectie van de artikels 14 -- 5.2.5 Analyse 14 -- 5.3 RESULTATEN VAN HET LITERATUURONDERZOEK 14 -- 5.3.1 Factoren verbonden aan burnout 15 -- 5.3.2 Preventie en behandeling van burnout 19 -- 5.3.3 Analyse van de resultaten: uiteenzetting van de factoren van professionele uitputting en -- van de interventies om dit te voorkomen of te verhelpen 25 -- 5.3.4 Succesfactoren van interventies met betrekking tot burn-out 29 -- 5.4 METHODOLOGISCHE BESCHOUWINGEN 30 -- 6 GESPREKKEN MET HUISARTSEN MET BURNOUT 32 -- 6.1 DOELSTELLING VAN DE GESPREKKEN 32 -- 6.2 METHODOLOGIE VAN DE GESPREKKEN 32 -- 6.2.1 Steekproef en rekrutering van de deelnemers 32 -- 6.2.2 Methodologie voor het verzamelen van gegevens: gespreksrichtlijnen 33 -- 6.2.3 Behandeling en analyse 33 -- 6.3 RESULTATEN VAN DE GESPREKKEN 34 -- 6.3.1 Onderzochte steekproef 34 -- 6.3.2 Context van het gesprek en perceptie van burnout door de ondervraagde huisartsen . 34 -- 6.3.3 Perceptie van burnout door de betrokken huisartsen 36 -- 6.3.4 Synthese van de voorstellen voor de preventie en de aanpak van burn-out 36 -- 6.4 CONCLUSIE 39 -- 7 INTERNATIONALE VERGELIJKING VAN DE PROGRAMMAS VOOR DE -- AANPAK VAN DE GEZONDHEID VAN DE ARTSEN 43 -- 7.1 DOEL VAN DE INTERNATIONALE VERGELIJKING 43 -- 7.2 METHODOLOGIE VAN DE INTERNATIONALE VERGELIJKING 43 -- 7.2.1 Selectie van de landen voor de internationale vergelijking 43 -- 7.2.2 Geraadpleegde databanken 43 -- 7.2.3 Analyse 44 -- 7.3 DE ZORG VOOR DE GEZONDHEID VAN DE ARTSEN 44 -- 7.3.1 Historische context 44 -- 7.3.2 Drie soorten doelgroepen 46 -- 7.3.3 Aanpak van burn-out 46 -- 7.4 DRIE VORMEN VAN AANPAK VAN DE ARTSEN 47 -- 7.4.1 Laagdrempelige voorzieningen 47 -- 7.4.2 Voorzieningen voor zorgcoördinatie 48 -- 7.4.3 Behandelingsvoorzieningen 49 -- 7.5 TWEE ONMISBARE ACTOREN 50 -- 7.5.1 Het medische beroep 50 -- 7.5.2 Medische regelgevende instanties 50 -- 7.6 EEN REFERENTIEPROGRAMMA VOOR DE THERAPEUTISCHE AANPAK: PHP 51 -- 7.6.1 Doelstellingen van PHP 52 -- 7.6.2 Belangrijkste bronnen van verwijzing 52 -- 7.6.3 Budget en betrokken personeel 52 -- 7.6.4 Evaluatie 53 -- 7.6.5 Lokale aanpassingen van het model 53 -- 7.7 DISCUSSIE 55 -- 8 DE BELGISCHE INTERVENTIES VOOR DE AANPAK VAN BURN-OUT BIJ -- HUISARTSEN 58 -- 8.1 DOEL VAN DE BESCHRIJVING VAN DE INTERVENTIES IN BELGIÊ 58 -- 8.2 METHODOLOGIE VAN DE BESCHRIJVING VAN DE INTERVENTIES IN BELGIÊ 58 -- 8.2.1 Selectie van de interventies 58 -- 8.2.2 Geraadpleegde informatiebronnen 58 -- 8.2.3 Analyse 59 -- 8.3 STAND VAN ZAKEN VAN DE HUIDIGE BELGISCHE SITUATIE 59 -- 8.3.1 Een gebrek aan gegevens 59 -- 8.3.2 Een gebrek aan structuur 59 -- 8.3.3 Een gebrek aan specificiteit 60 -- 8.4 ANALYSE VAN DE BESTAANDE INITIATIEVEN 60 -- 8.4.1 Specificiteit van de bestaande structuren 60 -- 8.4.2 Vergelijking van de bestaande structuren 60 -- 8.4.3 Vergelijking van de bestaande structuren met de internationale programmas voor -- artsen 62 -- 9 DELPHI-ENQUÊTE: BEOORDELING VAN DE AANVAARDBAARHEID EN -- PRIORITEIT VAN MOGELIJKE ACTIES DOOR EEN PANEL VAN HUISARTSEN -- 65 -- 9.1 DOELSTELLING VAN DE DELPHI-ENQUÊTE 65 -- 9.2 METHODOLOGIE VAN DE DELPHI-ENQUÊTE 65 -- 9.2.1 Algemeen design 65 -- 9.2.2 Steekproef en rekrutering van de deelnemers 65 -- 9.2.3 Hulpmiddel voor verzamelen van gegevens: de enquêtes 66 -- 9.2.4 Manier van afnemen van de enquêtes 68 -- 9.2.5 Verwerking van de gegevens 69 -- 9.2.6 Aantal Delphi-ronden 69 -- 9.2.7 De drempelwaarden voor consensus en inschrijvingscriteria van de tweede ronde 69 -- 9.2.8 Selectiecriteria voor de 2de ronde 69 -- 9.3 RESULTATEN VAN DE DELPHI-ENQUÊTE 71 -- 9.4 DISCUSSIE 74 -- 10 CONSULTATIE VAN DESKUNDIGEN EN BELANGHEBBENDEN: EVALUATIE -- VAN DE ACTIELIJNEN DIE MOETEN LEIDEN TOT AANBEVELINGEN 76 -- 10.1 DOELSTELLING VAN DE CONSULTATIE 76 -- 10.2 DE KEUZE VAN DESKUNDIGEN EN BELANGHEBBENDEN 76 -- 10.2.1 De keuze van de deskundigen 76 -- 10.2.2 De keuze van de belanghebbenden 76 -- 10.2.3 Samenstelling van het finale panel 76 -- 10.3 METHODOLOGIE VAN DE CONSULTATIE 77 -- 10.3.1 Deelnemers aan de consultatiedag 77 -- 10.3.2 Materiaal 77 -- 10.3.3 Verloop van de studiedag 78 -- 10.3.4 Gebruik van de resultaten 78 -- 10.4 RESULTATEN VAN DE CONSULTATIE 78 -- 10.4.1 Synthese van de debatten 78 -- 10.4.2 Beoordeling door het panel van deskundigen en stakeholders van de prioriteit, de -- aanvaardbaarheid en de haalbaarheid van elke aanbeveling. 83 -- 11 RESULTATEN VAN DE STUDIE : AANBEVELINGSFICHES VOOR DE -- PREVENTIE EN AANPAK VAN BURNOUT BIJ HUISARTSEN 85 -- 11.1 INITIATIEVEN OM EVENWICHT TE BRENGEN TUSSEN PROFESSIONELE -- VERPLICHTINGEN EN BESCHERMING 85 -- 11.1.1 Een hulpprogramma opstellen gericht op huisartsen met burnout 85 -- 11.1.2 Organiseren van gezondheidszorg voor huisartsen 87 -- 11.1.3 Het verbeteren van de sociale bescherming van huisartsen 88 -- 11.2 INITIATIEF OM WAARDENCONFLICTEN TE NEUTRALISEREN 89 -- 11.2.1 Uitnodigen tot nadenken over de waarden die aan de basis liggen van het werk van de -- huisarts 89 -- 11.3 INITIATIEVEN OM HET GEBREK AAN STEUN VAN COLLEGA'S TE VERZACHTEN 90 -- 11.3.1 Een overleggroep creëren over steun tussen collega's 90 -- 11.3.2 De initiatieven van de Belgische overheid betreffende de stimulering van groeps-of -- netwerkpraktijken verder zetten 91 -- 11.4 INITIATIEVEN OM HET GEBREK AAN CONTROLE DOOR DE HUISARTS OP ZIJN -- BEROEPSACTIVITEITEN TE VERZACHTEN 92 -- 11.4.1 De huisartsen steun verlenen bij het beheren van tijd en het stellen van prioriteiten 92 -- 11.4.2 Het sensibiliseren van patiënten zodat zij meer realistische verwachtingen stellen 92 -- 11.5 INITIATIEVEN OM HET GEBREK AAN ERKENNING VAN DE HUISARTSGENEESKUNDE -- TE VERZACHTEN 94 -- 11.5.1 De overheidsinspanningen voor erkenning van de rol van de huisarts verder zetten 94 -- 11.5.2 De overheidsinspanningen voor het verbeteren van de honorering van huisartsen -- verder zetten 95 -- 11.6 INITIATIEVEN OM OVERBELASTING TE VOORKOMEN 96 -- 11.6.1 Steunen van concrete maatregelen die de administratieve last van de huisartsen -- verminderen 96 -- 11.6.2 Een ondersteunende strategie uitwerken voor artsen met patiënten met zware -- pathologie of patiënten met complexe problemen 97 -- 11.6.3 Goed georganiseerde wachtdiensten uitwerken om de huisartsen van de individuele -- wachtdiensten te ontlasten terwijl toch de continuïteit van de ambulante zorg wordt -- gegarandeerd 97 -- 11.6.4 De artsen aanmoedigen om technieken voor stressmanagement te gebruiken 98 -- 12 ALGEMENE SYNTHESE: EEN GLOBALE AANPAK GERICHT OP EEN -- EVENWICHTIGE BEROEPSBETROKKENHEID 99 -- 12.1 CONTEXT EN METHODES 99 -- 12.1.1 Burnout: een bedreiging voor de huisartsen en voor de volksgezondheid. 99 -- 12.1.2 Doelstellingen van het onderzoek 100 -- 12.1.3 Wat is burnout? 100 -- 12.1.4 Hoe heeft het KCE deze problematiek benaderd? 101 -- 12.2 WELKE ZIJN DE FACTOREN DIE MET BURNOUT GEASSOCIEERD WORDEN BIJ -- HUISARTSEN? 102 -- 12.3 ACTIELIJNEN VOOR PREVENTIE 103 -- 12.3.1 Waardenconflicten neutraliseren 104 -- 12.3.2 Het evenwicht herstellen tussen de professionele verplichtingen en de individuele -- bescherming 104 -- 12.3.3 Het gebrek aan steun van collega's verhelpen 106 -- 12.3.4 Meer controle laten verwerven door de huisarts op zijn beroepsactiviteit 107 -- 12.3.5 Het gebrek aan erkenning van de huisartsgeneeskunde aanpakken 109 -- 12.3.6 Overbelasting vermijden 110 -- 12.4 ACTIELIJNEN VOOR DE AANPAK VAN BURNOUT 112 -- 12.4.1 Het 1ste niveau, een laagdrempelige toegang die oriëntatie biedt 112 -- 12.4.2 Het 2de niveau, zorgcoördinatie 113 -- 12.4.3 Het 3de niveau, de behandeling 113 -- 12.4.4 Een mild en beschermd netwerk 113 -- 12.4.5 Voorbereiding van de professionele reïntegratie 113 -- 12.4.6 Naar een Integraal Hulpprogramma 113 -- 12.5 ALVORENS IN ACTIE TE SCHIETEN: ENKELE BELANGRIJKE PRINCIPES DIE MEN IN -- GEDACHTEN MOET HOUDEN 114 -- 13 REFERENTIES 116 |
Link for e-copy: |
https://doi.org/10.57598/R165A |
Format of e-copy: |
PDF [Open Access](875 Kb) |
Record link: |
https://kce.docressources.info/index.php?lvl=notice_display&id=2803 |
|  |